Ubytki powstają nie tylko z powodu próchnicy - definicja

Co znaczy: Kluczową powodem straty twardych tkanek zęba jest próchnica. Jednak w wielu sytuacjach do straty tkanek zęba dochodzi w konsekwencji mechanizmów niepróchnicowych. Do ekipy ubytków pochodzenia niepróchnicowego zaliczamy: - atrycje, a więc ścieranie, - erozje, - abrazje. Atrycja występuje u każdego człowieka. U jednego w mniejszym, u innego w większym nasileniu. Bazuje na powolnej utracie twardych tkanek zęba wskutek naturalnego żucia. Przez wzgląd na tym, iż powstaje w konsekwencji naturalnego żucia, starciu ulegają powierzchnie żujące zębów bocznych i brzegi sieczne zębów przednich. Tego typu ubytki są naturalnym stanem rzeczy, a powiązane są ze zużyciem w procesie starzenia. Występuje raczej w uzębieniu stałym. Prócz ścierania fizjologicznego, które trwa całe życia, dość regularnie spotyka się starcia niepoprawne wywołane zaburzeniami w narządzie żucia na przykład: bruksizmem, wadami zgryzu, niepoprawną budową zębów. Powierzchnie żujące albo brzegi sieczne takich zębów są dość mocno starte, gładkie,lśniące, twarde, o widocznej zmniejszonej koronie zęba. W ramach leczenia wykonuje się eliminacje parafunkcji zębowych, niepoprawnych uzupełnień protetycznych. Zęby starte można, w zależności od zaawansowania ubytku twardych tkanek zęba, odbudować dzięki materiałów złożonych. W sytuacjach występowania nadwrażliwości doktor może zaproponować korony protetyczne, które kompletnie pokrywają startego zęba. Erozje powiązane są z czynnikami chemicznymi. Do straty twardych tkanek zębów dochodzi w konsekwencji czynników chemicznych bez udziału drobnoustrojów. Czynniki etiologiczne są złożone, jednak spore znaczenie ma czynnik kwasowy i zmiany ilościowe i jakościowe śliny. Do innych czynników możemy zaliczyć kwaśne pokarmy, napoje, leki służące przy nadkwaśności żołądka, niskie pH śliny. Kwasy o pH poniżej 4,5 doprowadzają do rozpuszczenie całej powierzchownej warstwy szkliwa, zarówno hydroksyapatyty jak i fluoroapatyty. Ubytki erozyjne powstają przeważnie na powierzchniach przedsionkowych zębów przednich szczęki, potem żuchwy. Mają one postać płaskich ubytków szkliwa, wgłębień, które nigdy nie obejmują powierzchni stycznych i brzegu siecznego. Powierzchnia takiego ubytku jest gładka, lśniąca i twarda. W profilaktyce ubytków erozyjnych należy najpierw wyeliminować spożycie kwasowych pokarmów, i wykorzystywanie preparatów fluoru w formie płukanek. Szczotkowanie zębów powinno odbywać się po 30 minutach od spożycia kwaśnych pokarmów. Zaleca się także wykorzystywanie miękkich szczoteczek i past o niskim współczynniku ścieralności. Leczenie w gabinecie bazuje na odbudowaniu ubytku twardych tkanek zębów materiałami kosmetycznymi po możliwie jak najszybszym wyeliminowaniu czynników etiologicznych. Abrazje to ścieranie twardych tkanek zęba pod wpływem fizycznych czynników zewnętrznych. Pośród różnych typów abrazji przeważnie spotykaną metodą abrazji są ubytki abrazyjne, dawniej nazywane klinowymi. Umiejscawiają się w rejonie przyszyjkowej na powierzchni wargowej i policzkowej zębów przednich i bocznych. Ubytek abrazyjny jest bardzo charakterystyczny, ma on kształt na przekroju podłużnym klina. Jego płaszczyzny są gładkie i lśniące. Powód: - niepoprawne szczotkowanie zębów (szorowanie poziome) wspólnie z nieodpowiednimi pastami (powyżej 90% przypadków). - czynniki chemiczny, który przyśpiesza stworzenie ubytku, - zaburzenia zwarcia, parafunkcje. W profilaktyce ubytków abrazyjnych należy stosować poprawną technikę szczotkowania, używać z odpowiedniej pasty i dodatkowych zabiegów higienicznych (zobacz dział HIGIENA). Ubytki te uzupełnia się materiałami złożonymi, które kosmetycznie odtwarzają powstały ubytek