Budowa zamiast remontu definicja

Co znaczy:

Szpitale poprawiają standardy na blokach

Budowa zamiast remontu

wymogi podniesienia standardów na bloku operacyjnym, zgodne z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 2006 roku, nakładają na szpitale konieczność modernizacji bloków wspólnie z oddziałami anestezjologii do 2012 roku.

Szpitale modernizują bloki operacyjneAutor: Shutterstock

Stara infrastruktura regularnie nie tylko ich nie spełnia, lecz nawet nie pozwala na zaadaptowanie pomieszczeń wg nowych standardów. W tej sytuacji szpitale budują nowe sale operacyjne.

W zależności od rozwiązań, które stosują szpitale, wielkości sal operacyjnych, które posiadają i planów rozwoju świadczeń medycznych - wydatek modernizacji bloku operacyjnego może wynieść od 1,3 mln zł do 20 mln zł. Trakt operacyjny to jest szczególne miejsce w każdym szpitalu - wydzielona i zamknięta dla osób z zewnątrz część szpitala. Operacje nie są oddzielnie finansowane poprzez NFZ, lecz przez kontakty na lecznictwo w ramach specjalizacji medycznych, dlatego blok operacyjny "pracuje" dla wszystkich innych oddziałów w szpitalu. Zazwyczaj jest on lokalizowany w okolicy oddziałów chirurgicznego i anestezjologii i intensywnej terapii. Obowiązki unijne nakładają na szpitale inną niż dotychczas organizację pomieszczeń bloku operacyjnego - utworzenie sali wybudzeń, korytarzy czystych i brudnych, oddzielnych sal dla lekarzy, pielęgniarek i pacjentów, a również ścisłe zasady wentylacji i sterylizacji. Przewarzająca część szpitali polskich budowanych kilkadziesiąt lat temu nie spełnia tych wymagań. Wybrane większe szpitale zmodernizowały już stare bloki operacyjne, w mniejszych powiatach problem stanowi regularnie finansowanie tak dużej inwestycji. Coraz więcej placówek decyduje się jednak na dobudowę nowych obiektów, co jest nie tylko rozwiązaniem bezpieczniejszym dla pacjentów, lecz także, z perspektywy czasu, bardziej opłacalnym.

35 metrów kwadratowych

Decyzja o sposobie przystosowania pomieszczeń bloku operacyjnego do nowych standardów zależy między innymi od kubatury budynków. Fundamentalną zmianą organizacji bloku operacyjnego, jaką narzucają nowe regulaminy jest ścisłe oddzielenie trzech części - sal "brudnych", sal "czystych" i sal "jałowych". Jak mówi ustawa, w obrębie zespołu powinna być zachowana zasada rozdziału pracowników, pacjentów i materiału czystego od brudnego materiału zużytego, brudnych narzędzi, brudnej bielizny i odpadów pooperacyjnych. Przepis ten nakłada regularnie wymóg dobudowywania tak zwanych brudnych korytarzy, które muszą być oddzielone od korytarzy czystych. Obowiązki prawne stanowią, iż na jedną salę operacyjną musi przypadać przynajmniej 35 mkw.

- Przebudowa bloku operacyjnego jest regularnie warunkowana tym przepisem. Nowe bloki powstają w szpitalach, gdzie nie ma wolnej przestrzeni użytkowej. W naszym szpitalu o sporo taniej było przystosować blok operacyjny w wolnych pomieszczeniach, którymi dysponowaliśmy. W dodatku mieliśmy sale operacyjne, które spełniały obowiązki powierzchniowe - mówi Paweł Chodyniak, dyrektor Szpitala Specjalistycznego w Prabutach. Modernizacja bloku operacyjnego była tu w 70 procent dotowana z UE. Za 1,3 mln zł powiodło się wyremontować 2 sale operacyjne, lecz to dopiero pierwszy faza inwestycji.

- Układ funkcjonalny sal pozwalał na dostosowanie się do nowych regulaminów. powiodło się wydzielić pokój przygotowań dla chirurgów i salę przygotowania dla pacjenta. Takie pomieszczenia, aczkolwiek przewidziane są w regulaminach, w małych szpitalach są rzadko używane - opowiada Paweł Chodyniak. W układzie bloku operacyjnego wydzielono również pomieszczenia dekontaminacji i czyszczenia brudu, a więc tak zwany korytarz brudny, a w czasie realizacji jest korytarz czysty, gdzie obowiązki sterylizacji są bardzo wysokie.

W szpitalu wymieniono także mechanizm wentylacji nawiewowo-wywiewnej i zainstalowano śluzę fartuchową zewnętrzną, regulującą ciśnienie w miejscu wejścia i wyjścia z bloku operacyjnego. Druga cześć mechanizmu wentylacyjnego, a więc tak zwany śluza pacjenta (miejsce, gdzie pacjent jest przekładany) będzie dopiero zainstalowana. - Na bloku operacyjnym ciśnienie jest ściśle regulowane. Na salach operacyjnych powinno zawsze panować nadciśnienie w wysokości 20 proc, a w sali przygotowań pacjenta ok. 10 procent Śluza jest urządzeniem technicznym umożliwiającym kompensowanie różnic ciśnień - wyjaśnia dyrektor szpitala. W porównaniu z innymi placówkami, w prabudzkim szpitalu powiodło się przeprowadzić modernizację wyjątkowo niskim kosztem. Jednak, jak podkreśla dyrektor placówki, nie jest ona jeszcze zakończona.

Wydatki modernizacji

Znacząco więcej kosztuje z kolei modernizacja bloku operacyjnego szpitala we Włoszczowie. Pośrodku tego roku zostanie dostosowany do obowiązujących wymagań i standardów kosztem ok. 10 mln zł, z czego 6 mln zł pokryją środki unijne. Rozbudowa rozpoczyna się w czerwcu.

- Na nowym bloku operacyjnym będą nadal trzy sale, lecz wyposażenie będzie spełniało obowiązki antyseptyczne. W tej chwili nie ma możliwości zainstalowania odpowiedniej wentylacji. Blok powiększy się również o salę wybudzeń, zaadaptowaną w miejscu oddziału anestezjologii i intensywnej terapii. A anestezjologię będziemy musieli przenieść w inne miejsce szpitala, jednakże dotychczas zawsze ten oddział funkcjonował w okolicy traktu operacyjnego. Będzie również dobudowany tak zwany korytarz "brudny" - opowiada Tomasz Kuban, za-ca dyrektora szpitala do spraw lecznictwa. - Blok operacyjny stworzenie w miejscu starego, lecz wyburzymy tam wszystkie ściany a cała powierzchnia zostanie zaadaptowana od podstaw pod kątem nowych wymagań, zgodnych z ostatnim rozporządzeniem ministra - wyjaśnia Tomasz Kuban.

Budowa bardziej opłacalna

Przewarzająca część starszych szpitali nie dysponuje wolną przestrzenią użytkową, która pozwala na zachowanie standardów unijnych. W tej sytuacji rozbudowa bloków operacyjnych jest lepszym rozwiązaniem.

- W razie tak dużej inwestycji, jak blok operacyjny, budowa nowego, spełniającego nie tylko obowiązki ustawy, lecz także warunki bezpiecznego leczenia na międzynarodowym poziomie jest tańsza, a oprócz tego, szybsza niż remont i adaptacja nowych rozwiązań w starych szpitalach. W większości szpitali nie ma takiej możliwości, by zaadaptować pomieszczenia na nowoczesny blok w istniejącej, starej infrastrukturze, w szczególności jeżeli mówimy o szpitalach budowanych kilkadziesiąt lat temu, a regularnie sprzed pierwszej wojny światowej - mówi Jacek Domejko, dyrektor Regionalnego Szpitala Specjalistycznego Latawiec w Świdnicy. Szpital w Świdnicy od roku funkcjonuje w nowowybudowanym obiekcie. W ramach kompleksu szpitalnego zostały skupione cztery szpitale z całego powiatu.

W razie decyzji o budowie nowego obiektu, szpitale mogą skorzystać z w najwyższym stopniu nowatorskich technik projektowania obiektów służby zdrowia, takich jak np. budownictwo modułowe. Takie rozwiązanie pozwala zachować ciągłość leczenia. Tradycyjna budowa jest
znacząco tańsza, lecz trwa dłużej. Argumentem do realizowania inwestycji w systemie modułowym jest sposobność szybkiego uruchomienia nowego oddziału czy bloku operacyjnego, który może zacząć zarabiać na siebie od momentu ich uruchomienia. Z technologii modułowej skorzysta między innymi Wielospecjalistyczny Szpital w Zgorzelcu, który wybuduje taki przedmiot za 20 mln zł, a następnie dobuduje następne dwa piętra pod blok operacyjny z oddziałem anestezjologii i intensywnej terapii. Szpital budowany taką technologią bezpośrednio po zakończeniu montażu jest w pełni zaopatrzony i gotowy do użytkowania. Taki budynek można później przenosić albo demontować.

Unijne wsparcie

W tym roku samorządy niektórych województw przeznaczyły spore środki na modernizację bloków operacyjnych. Z Regionalnego Programowi Operacyjnego skorzysta kilka szpitali publicznych i niepublicznych na Dolnym Śląsku. Wybrane z nich w tym celu wybudują nowe obiekty. Projekty modernizacji bloków operacyjnych wedle rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 2006 roku, które zakwalifikowały się na listę beneficjentów dla działania w ramach priorytetowej osi VIII Modernizacja infrastruktury zdrowia na Dolnym Śląsku i działania 8.1. Poprawa Jakości Opieki Zdrowotnej zostały ogłoszone w marcu. We wrocławskim Szpitalu Specjalistycznym blok operacyjny będzie przebudowany i zaopatrzony w nowoczesny sprzęt medyczny. wydatek kompleksowej modernizacji wyniesie powyżej 11 mln zł, z czego 7,9 mln zł sfinansują środki unijne. - Nowy blok operacyjny ruszy prawdopodobnie w marcu 2011 roku, niebawem ogłosimy przetargi i rozpoczniemy prace budowlane - informuje Małgorzata Tobiś, zastępca dyrektora do spraw eksploatacji.

Natomiast w NZOZ Szpitalu Powiatowym w Dzierżoniowie, który jest firmą z ograniczoną odpowiedzialnością, kosztem ok. 4,8 mln zł zostanie dobudowany nowy pawilon, gdzie będzie znajdował się blok operacyjny wspólnie z izbą przyjęć. W ramach tej stawki dobudowany zostanie także podjazd dla karetek. W Dolnośląskim Centrum Chorób Płuc we Wrocławiu stary blok operacyjny wspólnie z oddziałem intensywnej terapii medycznej i koniecznymi pomieszczeniami pomocniczymi będą tylko wyremontowane. Unijna dotacja na ten cel wynosi aż 8,5 mln zł. z kolei Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu dostało fundusze na wyposażenie w specjalistyczny sprzęt medyczny i aparaturę AIT i bloku operacyjnego. Na ten cel przeznaczone zostanie 7,7 mln zł.
znacząco mniejszym kosztem będzie przeprowadzona modernizacja bloku operacyjnego w Głogowie, który dostał z Unii 3,2 mln zł. Całość projektu będzie kosztować 4 mln zł. z kolei za 5 mln zł zostanie zmodernizowany blok operacyjny w Dolnośląskim Centrum Rehabilitacji w Kamiennej Górze. Z tej stawki 3,6 mln zł pokryje dotacja unijna. W tym samym mieście w Kamiennej Górze, dotację dostał NZOZ Powiatowe Centrum Zdrowia, który wybuduje nowy blok operacyjny za 5,7 mln zł.

500 sztuk urządzeń

Nie tylko w woj. dolnośląskim zostaną zrealizowane inwestycje rozbudowy albo modernizacji bloków operacyjnych. W woj. małopolskim fundusze unijne na realizacje inwestycji związanych z infrastrukturą zdrowia zostały przyznane jeszcze w 2009 roku. Cześć z tych inwestycji już się rozpoczęła. W Szpitalu Powiatowym im. Jana Pawła II w Wadowicach także rozpoczęła się modernizacja bloku, który znajdzie się na jednym z pięter pawilonu szpitalnego. Szpital Specjalistyczny w Gorlicach zdecydował się z kolei na budowę nowego pawilonu z blokiem operacyjnym za 16 mln zł. W budynku po byłej pralni wybudowane zostaną blok operacyjny i centralna sterylizatornia i dezynfektornia. Inwestycja jest w czasie realizacji,
przewarzająca część wydatków pokryje dotacja z Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego (9.6 mln zł). Zespół operacyjny będzie się składał między innymi z traktu operacyjnego, czterech sal operacyjnych i sali wybudzeń. Wszystkie te obiekty wraz ze sterylizatornią i dezynfektornią zostaną zaopatrzone w powyżej 500 sztuk różnych aparatów, urządzeń i sprzętu medycznego.