Ustawa o prawach pacjenta nie jest skuteczna definicja

Co znaczy:

Nowe rozwiązania w kwestii błędów medycznych

Ustawa o prawach pacjenta nie jest efektywna

Projekt zmiany ustawy o prawach pacjenta w praktyce może się okazać się niewiele efektywny, bo zaproponowane w nim rozwiązania mogą się nie cieszyć zbyt sporym zainteresowaniem ze strony pacjentów. Nie zmieni także znacznie sytuacji szpitali i lekarzy.

Bartosz MichalskiAutor: Bartosz Michalski

Projekt ustawy stwarza alternatywny schemat dla pacjentów poszkodowanych w czasie leczenia, którzy starają się o odszkodowanie. Wg projektu pacjent, który doznał uszczerbku na zdrowiu, w wyniku błędu medycznego będzie mógł się ubiegać o odszkodowanie w stawce do 100 tys. zł, bądź do 300 tys. zł w razie śmierci bliskiej osoby. Decyzję taką będzie mogła podjąć komisja powołana poprzez wojewodę pośrodku pięciu miesięcy. Opisana w projekcie ustawy metodyka działania wojewódzkiej komisji ds. orzekania o błędach medycznych jest bardzo zbliżona do metodyki działania sądów w tego rodzaju kwestiach. Podobnie jak w razie sądów przewiduje się przesłuchania świadków i uzyskiwanie opinii biegłych, które w praktyce zapewne okażą się najważniejsze dla wydania decyzji poprzez komisje. Mając na uwadze powyższe, zachowanie 5-miesięcznego terminu na wydanie orzeczenia i 30 dniowego terminu na ponowne rozparzenie kwestie będzie bardzo trudne. Dodatkowo na niekorzyść proponowanego modelu przemawia ograniczenie kwot przyznawanych odszkodowań. Projekt ustawy zawiera także szereg rozwiązań, które wymagają doprecyzowania, na przykład: co stanie się gdy ubezpieczyciel określający wysokość odszkodowania za stwierdzony poprzez komisję błąd lekarski nie przedstawi swojej propozycji w przewidzianym 7-dniowym terminie bądź zaproponuje odszkodowanie rażąco niskie. Czy w takim przypadku rozstrzygnięcie komisji będzie mogło zostać potraktowane jako prejudykat w postępowaniu sądowym co do faktu zaistnienia błędu medycznego. Wskazane okoliczności usprawiedliwiają przypuszczenie, że wejście w życie projektu zmian w obecnym brzmieniu nie spowoduje istotnego powiększenia popularności postępowań dotyczących błędu w sztuce lekarskiej, tym bardziej iż już dzisiaj świadomość przysługujących praw jest pośród polskich pacjentów dość spora. W kwestiach dotyczących błędów medycznych najważniejsze znaczenie mają opinie wydawane poprzez biegłych lekarzy. Brzmienie projektu ustawy pozwala przypuszczać, że także dla nowopowołanych komisji ten dowód będzie miał zasadnicze znaczenie. Z powodu zaproponowane zmiany legislacyjne nie powinny wpłynąć na ważne zaostrzenie, czy także złagodzenie odpowiedzialności lekarzy za błędy medyczne. Francuski schemat odpowiedzialności za szkody medyczne – do którego proponowane w projekcie ustawy rozwiązania niewątpliwie nawiązują – obejmuje także przypadki, gdzie trudno jest wykazać jednoznacznie przyczynę uszczerbku po stronie pacjenta. Francuskie rozwiązania prawne przewidują, pod pewnymi warunkami, odpowiedzialność państwa za tę kategorię szkód medycznych. Niewątpliwie wprowadzenie podobnego rozwiązania w polskim projekcie znacząco zwiększyłoby jego atrakcyjność z punktu widzenia pacjenta. Niestety w obecnym brzmieniu projektu dostrzegam raczej minusy powiązane miedzy innymi z brakiem doprecyzowania szeregu kwestii szczegółowych związanych z funkcjonowaniem proponowanego modelu. Wątpliwości budzi sprawa, czy w praktyce uda się zapewnić deklarowaną prędkość postępowania. Rozwiązania wydają się być także kosztowne – projekt przewiduje powoływanie 12-osobowej komisji orzekającej w każdym woj.. W naszych realiach bardziej efektywne byłoby sfinansowanie z funduszy przewidzianych na wdrożenie projektu np. powstania w sądach wyspecjalizowanych wydziałów do rozstrzygania sporów medycznych. Wejście w życie projektu nie powinno znacząco zwiększyć ilości spraw dotyczących błędów medycznych. Wysokość odszkodowań w ramach proponowanego modelu zależeć będzie od praktyki ukształtowanej poprzez ubezpieczycieli. W postępowaniu przed komisją uczestniczyć będzie wg projektu pacjent i przedstawiciel szpitala i jego ubezpieczyciela.