Limity macierzyństwa definicja

Co znaczy:

wydatki badań prenatalnych

Limity macierzyństwa

W Polsce w 2009 roku wykonano 104 tys badań prenatalnych w 60 placówkach, które mają umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia, a więc u co czwartej kobiety w ciąży. Wyceny NFZ wahały się od 130 złotych za badanie w Świętokrzyskiem do 371 zł w Mazowieckiem.

Diagnostyka prenatalna to są wysokospecjalistyczne badania realizowane w okresie ciąży. Może dotyczyć zarówno matki jak i dziecka. Badaniom powinny być objęte wszystkie kobiety pomiędzy 11 a 14 tygodniem ciąży i pomiędzy 20 a 24 tygodniem ciąży.

Wykryć wady

Pierwsze badanie ma na celu ustalenie w jakim tygodniu ciąży jest kobieta, stwierdzić, czy ciąża jest pojedyncza, czy mnoga, wreszcie wykryć ryzyko wystąpienia wady genetycznej u dziecka. Drugie badanie prenatalne wykonuje się po to, by stwierdzić, czy dziecko poprawnie się rozwija. Może się gdyż zdarzyć, iż nie ma wykształconej czaszki, co skutkuje późniejszy zanik mózgu i z powodu śmierć dziecka po urodzeniu. Może być także tak, iż u dziecka zostaje odnalezione wodonercze. W takim przypadku badanie prenatalne uświadamia sposobność leczenia wewnątrzmacicznego. W przypadku jego braku dziecko po urodzeniu skazane jest na dializy, co w praktyce znaczy dla niego wyrok śmierci ok. 2 roku życia, gdyż organizm jest za mały, by przystosować się do sztucznego oczyszczania krwi. A w czasie gdy jeszcze w organizmie matki można te niedostatki rozwojowe zniwelować, a przypadku zdiagnozowania niedokrwistości, a więc anemii wyleczyć przez transfuzje wewnątrzmaciczne. Zapobiegają one neurologicznemu uszkodzeniu dziecka już po jego przyjściu na świat, a więc urodzeniu dziecka upośledzonego. Ten problem może dotyczyć kobiet, które zachodzą w ciążę po raz drugi i są narażona na konflikt serologiczny. W razie pierwszej ciąży schorzenie nie występuje.

Badania przesiewowe

Pierwszymi badaniami prenatalnymi są badania przesiewowe (badanie biochemiczna krwi), a więc informujące o prawdopodobieństwie wystąpienia wady. Wykonuje się je również dzięki USG z funkcją Dopplera, a więc umożliwiającą obrazowanie przepływu krwi. Specjalne programy komputerowe, na które doktor musi uzyskać licencję po opanowaniu określonego poziomu wiedzy z zakresu diagnostyki prenatalnej, określają ryzyko wystąpienia zaburzeń chromosomalnych. Licencja wydawana jest tylko na rok. Po tym czasie robota i realizowane czynności są starannie sprawdzane i w przypadku nieprawidłowości licencja nie jest przedłużana. Licencję uzyskuje się w Londynie. Jest darmowa.

- Badania prenatalne wiążą się ze stosowaniem zaawansowanej technologii informatycznej, z której w Polsce potrafimy już używać, lecz której wytworzenie jest warunkowane wieloletnimi doświadczeniami i badaniami. Dlatego zdolności korzystania z programów komputerowych są certyfikowane w Londynie - mówi dr n med. Rafał Kocyłowski z poznańskiego centrum badań prenatalnych PreMediCare, stypendysta prof. Kyprosa Nicolaidesa.

Badanie inwazyjne

Dopiero, jeżeli ryzyko wystąpienia wady genetycznej jest większe niż 1 do 300 ( a więc prawdopodobieństwo wystąpienia wady genetycznej jest częstsze niż jeden sytuacja na 300 ciąż) kobiecie proponowane jest badanie inwazyjne, a więc nakłucie igłą i pobranie komórek z płynu owodniowego, lub łożyska. Ryzyko poronienia wynosi 1 na 100 ciąż i kobieta musi być go świadoma. Takie badanie daje jednak pewność występowania wady albo także tego, iż dziecko rozwija się poprawnie. Skutkiem wielu chorób genetycznych jest śmierć dziecka po jego urodzeniu. Wybrane, tak jak zespół Downa są nieuleczalne, lecz sporo kobiet wiedząc, iż dziecko urodzi się z wadą ma szansę przygotować siebie i rodzinę, iż mały przybysz będzie wymagał więcej uwagi i troski niż gdyby był w pełni zdrowy. Chociaż w Polsce tylko nieliczne matki mogą już w ciąży mieć świadomość, iż urodzą chore dziecko. Polskie wytyczne finansowania badania prenatalnego poprzez NFZ powołują się na dane, które mówią, iż ryzyko takiego zaburzenia chromosomalnego jest częstsze u kobiety zachodzącej w ciążę po 35 roku życia, chociaż jak wynika z międzynarodowych badań to właśnie kobiety młodsze rodzą ok. 70 proc dzieci dotkniętych tym schorzeniem. Młodsze kobiety zwyczajnie częściej rodzą dzieci. Oprócz tego, na skutek ograniczeń w finansowaniu badań prenatalnych w formie ścisłych regulacji w jakich sytuacjach są one refundowane, wykrywalność nieprawidłowości w Polsce jest raptem na poziomie 30-40 proc.. I przeważnie właśnie młode kobiety zostają postawione przed faktem posiadania chorego dziecka.

-Gdyby badania były powszechne, doktor kierujący kobietę w ciąży posiadałby komplet informacji odnośnie dalszego postępowania i mógłby obrać najwłaściwszą ścieżkę - mówi dr Kocyłowski.

Badanie USG

Ustalenia prawidłowości rozwoju płodu, czy także stwierdzenie ewentualnych odchyleń w budowie można ocenić już w 11-14 tygodniu ciąży. Aczkolwiek dziecko jest wtedy wielkości małego palca u ręki dorosłego człowieka wybrane zaburzenia można już wychwycić. Uzyskanie pewności, czy dziecko poprawnie się rozwija jest bardziej mozliwe pomiędzy 20 a 24 tygodniem ciąży.

- Ze wzgledu na swoj charakter czesto ustala się je 'anatomicznym' albo 'połówkowym' na skutek okresu ciąży, w ktorym jest przeprowadzane - mówi dr Kocyłowski.- .Zadaniem tego badania jest potwierdzenie prawidłowego tempa wzrastania płodu na podstawie szczegółowych pomiarow dziecka (tak zwany biometria płodu), ocena ilości płynu owodniowego, lokalizacji lożyska i jego struktury. Pomiary dziecka w tym okresie powinny być zgodne z wiekiem ciążowym ustalonym w trakcie pierwszego badania prenatalnego dzięki USG przeprowadzonego przedtem. a wartości przepływów w naczyniach macicznych i długości szyjki macicy powinny mieścić się w granicach normy. Odchylenia jakiegokolwiek pomiaru wymagają szczegółowej analizy, czy nie są zwiastunem rozpoczynającego się problemu.

Leczenie wewnątrzmaciczne

Zespół Downa występuje raz na 800 ciąż. lecz nawet jeżeli to jest prawdopodobieństwo 1 na 4000 ciąż być może warto wiedzieć co można dla dziecka już na kroku jego rozwoju zrobić. A w wielu sytuacjach można. Np. w wypadku, gdy się stwierdza przepuklinę przeponową w trakcie badań przeprowadzanych przed urodzeniem dziecka. Nie leczona skutkuje, iż noworodek ma trudności z oddychaniem i w skrajnych sytuacjach po urodzeniu umiera. Leczenie wewnątrzmaciczne opierające na umieszczeniu w tchawicy dziecka specjalnego balonika, który pomaga rozprężyć się płucom sprawia, iż po urodzeniu dziecko oddycha, a chirurdzy zyskują czas zamknięcia przepukliny. Dziecko jest zdrowe.

- Teraz coraz częściej mówi się o tym, iż badania prenatalne służą właśnie wykrywaniu pewnych nieprawidłowości już w trakcie ciąży, by umożliwić spowolnienie niekorzystnych zmian, a w niektórych sytuacjach nawet całkowitą ich eliminację - mówi dr nauk medycznych Rafał Kocyłowski z poznańskiego centrum prenatalnego PreMediCare.

Badania dla wybranych

w czasie gdy w Polsce program badań prenatalnych finansowany zer środków publicznych w dalszym ciągu obejmuje raczej schorzenia genetyczne, a więc takich chorób, jak : mukowiscydoza, fenyloketonuria, pląsawica, głuchota wrodzona, wrodzone dysplazje kostne, dystrofia mięśniowa Duchenne'a i Beckera. Z kolei kobiety, by skorzystać z bezpłatnych badań prenatalnych, muszą spełniać jeden z pięciu warunków. Z badań takich mogą skorzystać kobiety ponad 35 roku życia, takie, u których w poprzedniej ciąży wystąpiła aberracja chromosomowa dziecka; u ktorych ( albo u ojca dziecka) stwierdzono wystąpienia strukturalnych aberracji chromosomowych, u których stwierdzono znacząco większe ryzyko urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenetycznie ( albo wieloczynnikową ( albo stwierdzono w okresie ciąży niepoprawny rezultat badania USG i/ ( albo badań biochemicznych wskazujących na powiększone ryzyko aberracji chromosomowej / ( albo wady płodu.

Częstotliwość występowania wad genetycznych to na szczęście promile w stosunku do liczby poprawnych ciąż. sporo z nich natura eliminuje samoistnie w pierwszych tygodniach ciąży. Tylko 40 na 100 ciąż jest stanem, który kobieta sobie uświadamia. 60 proc ciąż ulega samoistnemu poronieniu w wyniku ciężkich aberracji chromosomalnych. Z 40 proc., które stają się ciążami świadomymi, jeszcze następne 10 proc. nie może być donoszonych. Te dane wskazują, jak bardzo należy dbać o ciążę, która się rozwija.
w czasie gdy częstotliwość występowania chorób o podłożu cywilizacyjnym liczona jest już nie w promilach, a procentach. Niska masa urodzeniowa dziecka związana z niewydolnością łożyska matki to ok. 10 procent porodów, poród przedwczesny kończy ok. 5 do 10 procent ciąż, nadciśnienie ciążowe stanowiące zagrożenie dla życia matki występuje w ok. 5 proc. ciąż. A postępowi wszystkich tych schorzeń można zapobiegać / ( albo niwelować je, czy także ich konsekwencje właśnie przez wykonanie w odpowiednim czasie badań prenatalnych.

Niewiele placówek

Mało Polek wykonuje badania prenatalne. Wynika to z faku, iż regularnie nie mają gdzie. Wartość umów na 2010 rok zawartych pomiędzy placówkami medycznymi a Narodowym Funduszem Zdrowia w ramach programu badań prenatalnych wynosi 22,66 mln zł, co przy cenie ok. 220 złotych za badanie przesiewowe daje to około 103 tys. badań,
w czasie gdy rocznie ok. 400 tys. kobiet zachodzi w ciążę. Wycena NFZ waha się od 130 zł w świętokrzyskim, 151 zł w kujawsko-pomorskim i 176 zł w opolskim do 371 zł w mazowieckim, 285 zł w lubuskiem i 281 w dolnośląskim. W tych województwach jak lubelskie, lubuskie, opolskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie, zachodniopomorskie kontrakt z NFZ ma tylko 1 placówka. W Świętokrzyskiem umowa z NFZ wynosi 349,68 tys. zł, a więc pozwala na wykonanie w ramach ubezpieczenia około 2,5 tys badań. W Lubelskiem jest jeszcze gorzej, ponieważ kontrakt wynosi 260 tys. zł ( aczkolwiek w porównaniu z 2009 rokiem wzrósł z 71,73 tys. zł, co pozwoliło na wykonanie 399 badań) , w lubuskiem - 280 tys. zł i tam w 2009 roku wykonano 1 tys. badań prenatalnych. W całej Polsce wszystkich placówek posiadających kontrakt z Funduszem jest 58, najwięcej, ponieważ 17 na Śląsku i Mazowszu - 10 i w woj. łódzkim - 8. W Podkarpackiem nie ma ani jednej placówki, która świadczy takie usługi w ramach ubezpieczenia. Mimo przedstawienia ofert Fundusz odpowiedział, iż nie przewiduje finansowania tego typu świadczeń. W Polsce nawet jeżeli w sporych miastach (prócz Rzeszowa) badania prenatalne można wykonać w ramach ubezpieczenia to już nie w miasteczkach. Tak jest w Poznaniu, gdzie funkcjonuje 5 placówek przeprowadzających badania prenatalne, w trakcie gdy w ościennych powiatach już nie ma żadnej- Przed podpisaniem kontraktu z NFZ należy spełniać określone obowiązki. My je spełniamy. W Poznaniu powiedziano nam, iż mamy czekać na ogłoszenie konkursu.
w czasie gdy kobiety przyjeżdżają do nas z daleka i to jest zdecydowana przewarzająca część naszych pacjentek. Za badania przeważnie płacą, ponieważ tylko 20 na 100 przeprowadzanych miesięcznie wykonujemy w ramach ubezpieczenia publicznego. - mówi dr. Kocyłowski. - Równocześnie, gdybyśmy mieli kontrakt z NFZ moglibyśmy wykonywać ich ok. 200- 250, ponieważ takie jest zapotrzebowanie i taką bazą dysponujemy. Chcemy świadczyć również usługi w mniejszych miejscowościach, lecz nasze oferty pozostają jak na razie bez odpowiedzi.