Ekonomia badania serca definicja
Co znaczy:
USG serca i elektrokardiografia to fundamentalne badania diagnostyczne z zakresu kardiologii, które każdy powinien przejść aczkolwiek raz w życiu. Angiografia jest z kolei bezpośrednią sposobem oceny stanu naczyń wieńcowycyh.
Równocześnie sposób wyceny świadczeń uniemożliwia pozyskanie informacji, jakie stawki przeznaczane są na diagnostykę kardiologiczną. NFZ informuje, iż angiografia przeprowadzana w szpitalu stanowi część całej procedury medycznej, za którą placówka otrzymuje kapitał. Zazwyczaj to są więc świadczenia z zakresu kardiologii inwazyjnej, aczkolwiek angiograf może być również wykorzystany do obrazowania tętnic mózgowych. W razie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej angiografia wchodzi w skład badania rezonansu magnetycznego i tomografii komputerowej. NFZ informuje, iż ustalona przezeń średnia kwota rady specjalistycznej w poradni kardiologicznej wynosi 36 zł, a rady kompleksowej - 81 zł. Fundusz nie wycenia osobno badań EKG i USG, aczkolwiek w niektórych oddziałach można już spotkać ich wyodrębnienie spośród finansowanych procedur w ramach podpisywanych umów. W Polsce kluczowymi powodami śmierci są schorzenia powiązane z krążeniem krwi i niewydolnością serca. Dlatego tak istotna jest diagnostyka, zarówno podstawowa jak i w przypadku konieczności bardziej zaawansowana, taka jak koronarografia, która umożliwia ocenę stanu tętnic wieńcowych i tym samym również stwierdza o konieczności wykonania angioplastyki, a więc udrożnienia tętnic wieńcowych albo także zabiegów endowaskularnych. Inicjalna diagnostyka i interwencja w przypadku takiej konieczności minimalizuje późniejsze wydatki leczenia.
Elektrokardiografy
Fundamentalnym badaniem serca prócz tradycyjnego stetoskopu jest elektrokardiografia, realizowana aparatem EKG, który wykrywa zaburzenia rytmu, przerost komór, niedokrwienie i zawał serca. Serce kurczy się nieustannie w określonym zmiennym rytmie. Układ bodźcowo-przewodzący serca generuje i rozprowadza synchronicznie wyładowania elektrofizjologiczne w sercu. EKG rejestruje wszelakie zaburzenia funkcji serca dotyczące właściwego przewodzenia, rytmu, przerostu, niedokrwienia albo martwicy powstałej w okresie zawału. Zapis EKG może sugerować obecność zakłóceń gospodarki wodno-elektrolitowej mającej wpływ na pracę serca. Dotyczy to w szczególności niepoprawnych wartości stężenia w surowicy jonów potasu, sodu, magnezu i wapnia, które wpływają na potencjał czynnościowy komórek mięśni szkieletowych i serca. Na rynku są dostępne aparaty EKG od jednokanałowych poprzez trójkanałowe do sześcio i dwunastokanałowych. Liczba odprowadzeń pozwala jednoczasowo {z różnych miejsc powierzchni ciała} zapisać zsumowany wektor elektryczny serca i dostarczyć więcej informacji o sytuacji energetycznej, budowie i zagrożeniu serca. Cena takiego aparatu waha się od trzech tys. do powyżej pięciu tys. złotych, przy aparatach przenośnych. Mogą się one różnić czułością, a więc zdolnością do wychwytywania siły zaburzeń elektrofizjologicznych, budową, oprogramowaniem i dodatkowymi funkcjami pamięci i archiwizacji danych. W zależności od przeznaczenia i planowanych warunków eksploatacji: szpital, pogotowie ratunkowe, warunki pola walki stosuje się różnego rodzaju materiały z uwzględnieniem wzmocnienia albo oporności na zakłócenia powstałe w zasięgu wpływu silnego pola elektromagnetycznego, wilgoci, niskich albo wysokich temperatur. Istotne są również odpowiednie filtry, które pozwolą wyeliminować fałszywe wnioski i właściwie zinterpretować zapis EKG.
Interpretacja badania
Spółki produkujące sprzęt wiedzą, iż z jednej strony ma on pełnić funkcję przedłużenia zmysłów lekarza, z drugiej starają się ułatwić selekcję i gromadzenie zbieranych informacji, tak, by w zależności od potrzeby sytuacji możliwe było zastosowanie wiedzy, którą dysponuje przeprowadzający badanie. Z racji na różny poziom wiedzy dotyczący interpretacji badania EKG, wybrane aparaty zaopatrzone są w programy opracowane poprzez ekipy specjalistów złożone z informatyków i lekarzy - znawców zapisu EKG. Pozwala to wspomagać diagnostykę zapisów EKG przy trudnościach w interpretacji trudniejszych wykresów. Dlatego aparaty EKG na przykład polskiej firmy Farum umożliwiają zarówno prowadzenie tak zwany analizy automatycznej i półautomatycznej. Ta pierwsza w przypadku wyboru takiej opcji badania zapisuje parametry pracy serca, które zostają poddane weryfikacji i przyporządkowywane są do jednej z kilkuset możliwych zaburzeń.
W analizie półautomatycznej interpretacji zapisu dokonuje doktor. Aparat pod koniec badania drukuje tabele wyników z czasami załamków (które odpowiadają zmianom potencjału elektrycznego w określonym fragmencie serca i efekcie obrazują typ zaburzenia), między innymi długościami ich trwania. doktor może samodzielnie również ustawić znaczniki i markery, poprzez co wpływa na pracę aparatu. To, co urządzenie oferuje samodzielnie bez ingerencji lekarza, jest wypracowane na bazie porównania wykresów EKG charakterystycznych dla danych schorzeń i później uśrednionych. Z jednej strony badanie z analizą automatyczną może wykonać doktor pierwszego kontaktu, z drugiej na przykład przy nietypowo ułożonym sercu rezultat może nie w pełni odpowiadać rzeczywistości. W różnych aparatach różna może być również wysokość załamków, mimo iż odpowiada ona takiej samej zmianie potencjału elektrycznego serca. Dlatego doktor przed badaniem musi dobrze poznać ustawienia urządzenie, na którym będzie przeprowadzał badanie. Na rozmiar wychyleń może mieć wpływ czułość aparatu. Od typu odprowadzenia elektrody zależy również szerokość załamka ilustrująca jak długo trwa skurcz serca. Odległość pomiędzy załamkami świadczy o stanie układu bodźcowo-przewodzącego serca. Na pozyskanie tych informacji ma jednak również wpływ budowa człowieka, gdyż np. tkanka tłuszczowa skutkuje pomniejszenie umiejętności urządzenia do wychwytywania zaburzeń w przewodzeniu. Efektem może być inna wysokość załamka, aczkolwiek interpretacja wyniku powinna wskazywać schorzenie bez zniekształceń spowodowanych odstępstwami od przyjętej normy. W analizie półautomatycznej doktor sam także określa jakie odcinki pomiarowe ( a więc który fragment serca) mierzy. Konstrukcja aparatu EKG może zakres możliwości determinować.
Echo serca
Ultrasonograf do zobrazowania tego, co ukryte wewnątrz człowieka, używa fal dźwiękowych {ultradzwięków}, słyszalnych dla nietoperzy i policyjnych radarów, ale mieszczących się poza percepcją naszego słuchu. Te o wyższej częstotliwości przenikają ciała dzieci tworząc na ekranie obraz badanego narządu. Niższa częstotliwość używana jest w badaniach osób dorosłych. Długość fali związana jest z jej przenikliwością i możliwością uzyskania dokładnego obrazu na różnych głębokościach wewnątrz ciała od miejsca przyłożenia głowicy do klatki piersiowej. Głowica wysyła wiązkę ulradzwięków, po czym odbite od serca fale przetwarza na obraz serca. Te o mniejszej częstotliwości przenikają dojrzalsze struktury. Echo serca jest następnym krokiem diagnostycznym, który umożliwia wykrycie wad w budowie serca, przerostów ścian serca, zmienionej funkcji skurczowej i rozkurczowej serca. Nie zastępuje to w żaden sposób wiedzy ani niezbędnej staranności w prowadzeniu wywiadu i badania fizykalnego lekarza. Obsługa aparatu USG serca jest następnym krokiem po EKG i stetoskopie, który pozwala stwierdzić symptomy chorobowe. Wady serca mają własną melodię. Kiedyś doktor mógł je usłyszeć pod warunkiem posiadania wprawnego ucha. Obecna metoda pozwala zastosować prawa fizyczne do wizualizacji ruchu krwi w naczyniach i dzięki tak zwany efektu Dopplera wykrywać i kolorowo obrazować fale zwrotnie w niedomykalności zastawek, mierzyć stopień zwężenia naczyń, wyliczać stopień utrudnień w przepływie krwi i jeżeli trzeba, określić odpowiedni termin operacji. Wysłuchane tony i szmery serca, ich głośność, czas trwania, promieniowanie i miejsce osłuchiwania są nieodłączną wiadomością o stanie serca i naczyń. Wykorzystanie USG serca pozwala scalić te zjawiska, przekształcając je w obraz serca, który pokazuje jego sprawności, na przykład funkcję skurczową wyrażoną dzięki frakcji wyrzucania serca, czy funkcję rozkurczową serca. USG ustala grubości ścian, wielkości jam serca, prędkość i kierunek ruchu krwi w jamach serca.
- doktor musi jednak wiedzieć czego szuka - mówi dr Zdzisław Grzelakowski z Bydgoszczy, emerytowany ordynator oddziału kardiologii 10 Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy. - Obraz USG serca musi być dopasowany do modelu serca i w trakcie badania na początku powstaje w głowie. To co widać na ekranie, ma być jego potwierdzeniem.
Obraz serca
USG serca ma pokazać, czy budowa narządu jest poprawna i czy przepływ krwi poprzez serce jest poprawny. Badanie obrazuje także czynność serca. Taki obraz umożliwia aparat USG z Dopplerem. Pokazuje ruch serca, pracę ścian, co dla lekarza stanowi informację, jaka jest kondycja i stopień zużycie serca. dzięki USG można wykryć ubytki w przegrodach serca: w przedsionkach (ASD) i komorach serca (VSD) jako ubytki z przeciekiem między przedsionkami w przegrodzie międzyprzedsionkowej albo ubytek w przegrodzie między komorami, czy także ubytki w przegrodzie między komorą prawą i lewą. Echo ma za zadanie wykryć anomalie, które w przyszłości mogłyby skutkować powstaniem nieodwracalnych zmian, odwróceniem przecieku z lewej strony na prawą wskutek stworzenia nadciśnienia płucnego, zniszczenia zastawek serca, co może wywołać zaburzenia w przepływie krwi albo doprowadzić do niewydolności serca. Echo serca podobnie jak EKG polega na pomiarach, tyle, iż aparat USG mierzy poszczególne fragmenty serca, obrazuje, czy np. nadciśnienie tętnicze doprowadziło do przerostu lewej komory serca. Na obrazie tworzonym poprzez fale ultradźwiękowe widać niedomykalność zastawek, która w porę nie leczona wpłynie na wyczerpanie funkcji skurczowej serca i może doprowadzić do spadku frakcji wyrzutowej serca, osłabić funkcję rozkurczową i wywołać narastanie duszności wysiłkowej, której powodem jest wyczerpanie się rezerw serca.
- Kiedyś doktor miał do dyspozycji nieuzbrojone narządy zmysłów: rękę z dotykiem pomocnym w odczuciu drżenia tak zwany "mruku kociego" w wadach serca, drżenia głosowego nad płucami. Ręką badał temperaturę ciała. Węch i smak już w starożytnej Grecji pomagały rozpoznać chorobę. Stetoskop poprzez obecność membrany pozwoliła lepiej usłyszeć tony serca - mówi dr Grzelakowski - Każda wada serca ma swój przypisany ton.Do jej rozpoznania kiedyś służył słuch. USG zamienia zaś zastosowanie tego zmysłu na zmysł wzroku przez wytworzenie kolorowej ilustracji obrazów przestrzennych serca.
Fale emitowane poprzez głowice aparatu USG przenikają do wewnątrz, lecz dopiero ich odbicie od badanego narządu tworzy jego obraz. Dlatego istotna jest budowa samej głowicy, by można było nią dotrzeć w wybrany fragment ciała warunkujący dotarcie fal do serca. istotna jest również sposobność regulacji długości fali, by uzyskiwany obraz był jak w najwyższym stopniu czytelny. istotna jest wreszcie pojemność dysku, na którym zapisywane są obrazy, czy tez filmy i sposób ich archiwizacji i wyszukiwania. Aparaty mogą różnić się liczbą dostępnych funkcji. na przykład rodzajów pomiarów dokonywanych automatycznie, czy także funkcją ilościowej oceny przepływu krwi. wybrane urządzenia na przykład
spółki Diagnos oferują sposobność nagrywania obrazów i filmów i rozwiązania umożliwiające połączenie z systemie PACS, który pozwala na przesył plików obrazowych w dowolnie miejsce znajdujące się w sieci.
Na sam rezultat badania ma jednak największy wypływ oddalenie głowicy od badanego narządu. Dlatego, by z mniejszej odległości ocenić serce wykonuje się badanie przezprzełykowe. Badanie transtorakalne (przezklatkowe) nie zawsze wystarczy do oceny stanu serca. jeżeli tak się dzieje, realizowane jest badanie przezprzełykowe. Pozwala ono precyzyjnie ocenić stan sztucznej zastawki serca czy stwierdzić istnienie ubytku międzyprzedsionkowego albo także bakteryjnego zapalenia wsierdzia.
- Badanie przezprzełykowe jest w pewnym sensie podobne jak dzięki mikroskopu. Ocierając się o strukturę serca pokazuje, czy na przykład skrzep trzeba leczyć lekiem przeciwzakrzepowym, czy także niezbędna jest operacja, ponieważ w przeciwnym razie pacjentowi grozi udar mózgu - mówi dr Grzelakowski.
Badanie angiografem
Diagnostyka angiografem minimalizuje długość pobytu w szpitalu przy zabiegach kardiologii inwazyjnej. Wg ekspertów pacjent po 8 godzinach pobytu może opuścić szpital, jeżeli nie ma wskazań do dalszej interwencji. Diagnostyka dzieje się więc właściwie w trybie ambulatoryjnym. Sposób diagnostyczna może być jednak równocześnie leczeniem, gdyż w stanach ostrych, wykonując badanie, w tym samym czasie można udrożnić naczynie wieńcowe, czy także podać lek rozpuszczający skrzeplinę.
- Koronarografia to jest bezpośrednia sposób diagnostyczna, która obrazuje stan anatomiczny naczyń wieńcowych - mówi prof. Andrzej Cwetsch z Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie. - Inne sposoby pośrednio wskazują na stan naczyń, mogą określić prawdopodobieństwo występowania zwężeń, koronarografia pokazuje z kolei precyzyjnie miejsce i stopień niedrożności, równocześnie wskazując na sposób przeprowadzenia późniejszego zabiegu. Do wykonania koronarografii konieczne są określone wskazania medyczne.
sposób bazuje na nakłuciu tętnicy i udowej albo promieniowej (nakłucie tej ostatniej minimalizuje ryzyko ewentualnych późniejszych powikłań) i wprowadzeniu poprzez nią cewnika. Cewnik po dotarciu do ujścia tętnicy wieńcowej umożliwia rozprowadzenie kontrastu, który wpływa na jakość obrazu naczynia uzyskiwanego na monitorze komputera. Do uzyskania obrazu konieczne jest skierowanie na badany region promieniowania jonizującego. Dlatego każdy angiograf jest zaopatrzony w odpowiednią lampę. Bez promieniowania obraz naczyń wieńcowych nie jest możliwy do uzyskania. doktor przeprowadzając badanie angiografem prócz informacji o stanie samych naczyń uzyskuje wiedzę na temat ich przestrzennego ułożenia.
Urządzenia
Producentami angiografów są największe
spółki opracowujące technologie medyczne. Urządzenie wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie do uwidocznienia obrazu wewnątrz ciała. Wg opracowania dr Ryszarda Hermana i lek med. Macieja Hermana w trakcie badania, które trwa nawet do 2 godz., wykonuje się zazwyczaj 20 naświetleń albo zdjęć rentgenowskich, w zależności od tego, czy uzyskiwany obraz jest cyfrowy, czy także analogowy. Każdorazowe włączenie lampy wiążę się z podaniem dawki promieniowania. Dlatego istotna przy ocenie urządzenia jest wysokość dawki promieniowania, która powinna być możliwie najniższa, lecz równocześnie umożliwiająca poprawne przeprowadzenie badania. istotna jest również sama mobilność lampy, ( a więc sposobność ustawienia jej w taki sposób, by dawka promieniowania nakierowna była na wybrany poprzez lekarza region. O jakości sprzętu może także świadczyć czułość detektora, który wpływa na wyrazistość uzyskiwanego na monitorze obrazu. Nie bez znaczenia są również wydatki użytkowania aparatury, np. liczba prądu elektrycznego konieczna do prawidłowej pracy, czy także czas reakcji na wychwytywane zmiany w obrazie diagnostycznym, jak także oprogramowanie towarzyszące.
Angiografia umożliwia diagnostykę i leczenie
Ekonomia badania serca
USG serca i elektrokardiografia to fundamentalne badania diagnostyczne z zakresu kardiologii, które każdy powinien przejść aczkolwiek raz w życiu. Angiografia jest z kolei bezpośrednią sposobem oceny stanu naczyń wieńcowycyh.
Równocześnie sposób wyceny świadczeń uniemożliwia pozyskanie informacji, jakie stawki przeznaczane są na diagnostykę kardiologiczną. NFZ informuje, iż angiografia przeprowadzana w szpitalu stanowi część całej procedury medycznej, za którą placówka otrzymuje kapitał. Zazwyczaj to są więc świadczenia z zakresu kardiologii inwazyjnej, aczkolwiek angiograf może być również wykorzystany do obrazowania tętnic mózgowych. W razie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej angiografia wchodzi w skład badania rezonansu magnetycznego i tomografii komputerowej. NFZ informuje, iż ustalona przezeń średnia kwota rady specjalistycznej w poradni kardiologicznej wynosi 36 zł, a rady kompleksowej - 81 zł. Fundusz nie wycenia osobno badań EKG i USG, aczkolwiek w niektórych oddziałach można już spotkać ich wyodrębnienie spośród finansowanych procedur w ramach podpisywanych umów. W Polsce kluczowymi powodami śmierci są schorzenia powiązane z krążeniem krwi i niewydolnością serca. Dlatego tak istotna jest diagnostyka, zarówno podstawowa jak i w przypadku konieczności bardziej zaawansowana, taka jak koronarografia, która umożliwia ocenę stanu tętnic wieńcowych i tym samym również stwierdza o konieczności wykonania angioplastyki, a więc udrożnienia tętnic wieńcowych albo także zabiegów endowaskularnych. Inicjalna diagnostyka i interwencja w przypadku takiej konieczności minimalizuje późniejsze wydatki leczenia.
Elektrokardiografy
Fundamentalnym badaniem serca prócz tradycyjnego stetoskopu jest elektrokardiografia, realizowana aparatem EKG, który wykrywa zaburzenia rytmu, przerost komór, niedokrwienie i zawał serca. Serce kurczy się nieustannie w określonym zmiennym rytmie. Układ bodźcowo-przewodzący serca generuje i rozprowadza synchronicznie wyładowania elektrofizjologiczne w sercu. EKG rejestruje wszelakie zaburzenia funkcji serca dotyczące właściwego przewodzenia, rytmu, przerostu, niedokrwienia albo martwicy powstałej w okresie zawału. Zapis EKG może sugerować obecność zakłóceń gospodarki wodno-elektrolitowej mającej wpływ na pracę serca. Dotyczy to w szczególności niepoprawnych wartości stężenia w surowicy jonów potasu, sodu, magnezu i wapnia, które wpływają na potencjał czynnościowy komórek mięśni szkieletowych i serca. Na rynku są dostępne aparaty EKG od jednokanałowych poprzez trójkanałowe do sześcio i dwunastokanałowych. Liczba odprowadzeń pozwala jednoczasowo {z różnych miejsc powierzchni ciała} zapisać zsumowany wektor elektryczny serca i dostarczyć więcej informacji o sytuacji energetycznej, budowie i zagrożeniu serca. Cena takiego aparatu waha się od trzech tys. do powyżej pięciu tys. złotych, przy aparatach przenośnych. Mogą się one różnić czułością, a więc zdolnością do wychwytywania siły zaburzeń elektrofizjologicznych, budową, oprogramowaniem i dodatkowymi funkcjami pamięci i archiwizacji danych. W zależności od przeznaczenia i planowanych warunków eksploatacji: szpital, pogotowie ratunkowe, warunki pola walki stosuje się różnego rodzaju materiały z uwzględnieniem wzmocnienia albo oporności na zakłócenia powstałe w zasięgu wpływu silnego pola elektromagnetycznego, wilgoci, niskich albo wysokich temperatur. Istotne są również odpowiednie filtry, które pozwolą wyeliminować fałszywe wnioski i właściwie zinterpretować zapis EKG.
Interpretacja badania
Spółki produkujące sprzęt wiedzą, iż z jednej strony ma on pełnić funkcję przedłużenia zmysłów lekarza, z drugiej starają się ułatwić selekcję i gromadzenie zbieranych informacji, tak, by w zależności od potrzeby sytuacji możliwe było zastosowanie wiedzy, którą dysponuje przeprowadzający badanie. Z racji na różny poziom wiedzy dotyczący interpretacji badania EKG, wybrane aparaty zaopatrzone są w programy opracowane poprzez ekipy specjalistów złożone z informatyków i lekarzy - znawców zapisu EKG. Pozwala to wspomagać diagnostykę zapisów EKG przy trudnościach w interpretacji trudniejszych wykresów. Dlatego aparaty EKG na przykład polskiej firmy Farum umożliwiają zarówno prowadzenie tak zwany analizy automatycznej i półautomatycznej. Ta pierwsza w przypadku wyboru takiej opcji badania zapisuje parametry pracy serca, które zostają poddane weryfikacji i przyporządkowywane są do jednej z kilkuset możliwych zaburzeń.
W analizie półautomatycznej interpretacji zapisu dokonuje doktor. Aparat pod koniec badania drukuje tabele wyników z czasami załamków (które odpowiadają zmianom potencjału elektrycznego w określonym fragmencie serca i efekcie obrazują typ zaburzenia), między innymi długościami ich trwania. doktor może samodzielnie również ustawić znaczniki i markery, poprzez co wpływa na pracę aparatu. To, co urządzenie oferuje samodzielnie bez ingerencji lekarza, jest wypracowane na bazie porównania wykresów EKG charakterystycznych dla danych schorzeń i później uśrednionych. Z jednej strony badanie z analizą automatyczną może wykonać doktor pierwszego kontaktu, z drugiej na przykład przy nietypowo ułożonym sercu rezultat może nie w pełni odpowiadać rzeczywistości. W różnych aparatach różna może być również wysokość załamków, mimo iż odpowiada ona takiej samej zmianie potencjału elektrycznego serca. Dlatego doktor przed badaniem musi dobrze poznać ustawienia urządzenie, na którym będzie przeprowadzał badanie. Na rozmiar wychyleń może mieć wpływ czułość aparatu. Od typu odprowadzenia elektrody zależy również szerokość załamka ilustrująca jak długo trwa skurcz serca. Odległość pomiędzy załamkami świadczy o stanie układu bodźcowo-przewodzącego serca. Na pozyskanie tych informacji ma jednak również wpływ budowa człowieka, gdyż np. tkanka tłuszczowa skutkuje pomniejszenie umiejętności urządzenia do wychwytywania zaburzeń w przewodzeniu. Efektem może być inna wysokość załamka, aczkolwiek interpretacja wyniku powinna wskazywać schorzenie bez zniekształceń spowodowanych odstępstwami od przyjętej normy. W analizie półautomatycznej doktor sam także określa jakie odcinki pomiarowe ( a więc który fragment serca) mierzy. Konstrukcja aparatu EKG może zakres możliwości determinować.
Echo serca
Ultrasonograf do zobrazowania tego, co ukryte wewnątrz człowieka, używa fal dźwiękowych {ultradzwięków}, słyszalnych dla nietoperzy i policyjnych radarów, ale mieszczących się poza percepcją naszego słuchu. Te o wyższej częstotliwości przenikają ciała dzieci tworząc na ekranie obraz badanego narządu. Niższa częstotliwość używana jest w badaniach osób dorosłych. Długość fali związana jest z jej przenikliwością i możliwością uzyskania dokładnego obrazu na różnych głębokościach wewnątrz ciała od miejsca przyłożenia głowicy do klatki piersiowej. Głowica wysyła wiązkę ulradzwięków, po czym odbite od serca fale przetwarza na obraz serca. Te o mniejszej częstotliwości przenikają dojrzalsze struktury. Echo serca jest następnym krokiem diagnostycznym, który umożliwia wykrycie wad w budowie serca, przerostów ścian serca, zmienionej funkcji skurczowej i rozkurczowej serca. Nie zastępuje to w żaden sposób wiedzy ani niezbędnej staranności w prowadzeniu wywiadu i badania fizykalnego lekarza. Obsługa aparatu USG serca jest następnym krokiem po EKG i stetoskopie, który pozwala stwierdzić symptomy chorobowe. Wady serca mają własną melodię. Kiedyś doktor mógł je usłyszeć pod warunkiem posiadania wprawnego ucha. Obecna metoda pozwala zastosować prawa fizyczne do wizualizacji ruchu krwi w naczyniach i dzięki tak zwany efektu Dopplera wykrywać i kolorowo obrazować fale zwrotnie w niedomykalności zastawek, mierzyć stopień zwężenia naczyń, wyliczać stopień utrudnień w przepływie krwi i jeżeli trzeba, określić odpowiedni termin operacji. Wysłuchane tony i szmery serca, ich głośność, czas trwania, promieniowanie i miejsce osłuchiwania są nieodłączną wiadomością o stanie serca i naczyń. Wykorzystanie USG serca pozwala scalić te zjawiska, przekształcając je w obraz serca, który pokazuje jego sprawności, na przykład funkcję skurczową wyrażoną dzięki frakcji wyrzucania serca, czy funkcję rozkurczową serca. USG ustala grubości ścian, wielkości jam serca, prędkość i kierunek ruchu krwi w jamach serca.
- doktor musi jednak wiedzieć czego szuka - mówi dr Zdzisław Grzelakowski z Bydgoszczy, emerytowany ordynator oddziału kardiologii 10 Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy. - Obraz USG serca musi być dopasowany do modelu serca i w trakcie badania na początku powstaje w głowie. To co widać na ekranie, ma być jego potwierdzeniem.
Obraz serca
USG serca ma pokazać, czy budowa narządu jest poprawna i czy przepływ krwi poprzez serce jest poprawny. Badanie obrazuje także czynność serca. Taki obraz umożliwia aparat USG z Dopplerem. Pokazuje ruch serca, pracę ścian, co dla lekarza stanowi informację, jaka jest kondycja i stopień zużycie serca. dzięki USG można wykryć ubytki w przegrodach serca: w przedsionkach (ASD) i komorach serca (VSD) jako ubytki z przeciekiem między przedsionkami w przegrodzie międzyprzedsionkowej albo ubytek w przegrodzie między komorami, czy także ubytki w przegrodzie między komorą prawą i lewą. Echo ma za zadanie wykryć anomalie, które w przyszłości mogłyby skutkować powstaniem nieodwracalnych zmian, odwróceniem przecieku z lewej strony na prawą wskutek stworzenia nadciśnienia płucnego, zniszczenia zastawek serca, co może wywołać zaburzenia w przepływie krwi albo doprowadzić do niewydolności serca. Echo serca podobnie jak EKG polega na pomiarach, tyle, iż aparat USG mierzy poszczególne fragmenty serca, obrazuje, czy np. nadciśnienie tętnicze doprowadziło do przerostu lewej komory serca. Na obrazie tworzonym poprzez fale ultradźwiękowe widać niedomykalność zastawek, która w porę nie leczona wpłynie na wyczerpanie funkcji skurczowej serca i może doprowadzić do spadku frakcji wyrzutowej serca, osłabić funkcję rozkurczową i wywołać narastanie duszności wysiłkowej, której powodem jest wyczerpanie się rezerw serca.
- Kiedyś doktor miał do dyspozycji nieuzbrojone narządy zmysłów: rękę z dotykiem pomocnym w odczuciu drżenia tak zwany "mruku kociego" w wadach serca, drżenia głosowego nad płucami. Ręką badał temperaturę ciała. Węch i smak już w starożytnej Grecji pomagały rozpoznać chorobę. Stetoskop poprzez obecność membrany pozwoliła lepiej usłyszeć tony serca - mówi dr Grzelakowski - Każda wada serca ma swój przypisany ton.Do jej rozpoznania kiedyś służył słuch. USG zamienia zaś zastosowanie tego zmysłu na zmysł wzroku przez wytworzenie kolorowej ilustracji obrazów przestrzennych serca.
Fale emitowane poprzez głowice aparatu USG przenikają do wewnątrz, lecz dopiero ich odbicie od badanego narządu tworzy jego obraz. Dlatego istotna jest budowa samej głowicy, by można było nią dotrzeć w wybrany fragment ciała warunkujący dotarcie fal do serca. istotna jest również sposobność regulacji długości fali, by uzyskiwany obraz był jak w najwyższym stopniu czytelny. istotna jest wreszcie pojemność dysku, na którym zapisywane są obrazy, czy tez filmy i sposób ich archiwizacji i wyszukiwania. Aparaty mogą różnić się liczbą dostępnych funkcji. na przykład rodzajów pomiarów dokonywanych automatycznie, czy także funkcją ilościowej oceny przepływu krwi. wybrane urządzenia na przykład
spółki Diagnos oferują sposobność nagrywania obrazów i filmów i rozwiązania umożliwiające połączenie z systemie PACS, który pozwala na przesył plików obrazowych w dowolnie miejsce znajdujące się w sieci.
Na sam rezultat badania ma jednak największy wypływ oddalenie głowicy od badanego narządu. Dlatego, by z mniejszej odległości ocenić serce wykonuje się badanie przezprzełykowe. Badanie transtorakalne (przezklatkowe) nie zawsze wystarczy do oceny stanu serca. jeżeli tak się dzieje, realizowane jest badanie przezprzełykowe. Pozwala ono precyzyjnie ocenić stan sztucznej zastawki serca czy stwierdzić istnienie ubytku międzyprzedsionkowego albo także bakteryjnego zapalenia wsierdzia.
- Badanie przezprzełykowe jest w pewnym sensie podobne jak dzięki mikroskopu. Ocierając się o strukturę serca pokazuje, czy na przykład skrzep trzeba leczyć lekiem przeciwzakrzepowym, czy także niezbędna jest operacja, ponieważ w przeciwnym razie pacjentowi grozi udar mózgu - mówi dr Grzelakowski.
Badanie angiografem
Diagnostyka angiografem minimalizuje długość pobytu w szpitalu przy zabiegach kardiologii inwazyjnej. Wg ekspertów pacjent po 8 godzinach pobytu może opuścić szpital, jeżeli nie ma wskazań do dalszej interwencji. Diagnostyka dzieje się więc właściwie w trybie ambulatoryjnym. Sposób diagnostyczna może być jednak równocześnie leczeniem, gdyż w stanach ostrych, wykonując badanie, w tym samym czasie można udrożnić naczynie wieńcowe, czy także podać lek rozpuszczający skrzeplinę.
- Koronarografia to jest bezpośrednia sposób diagnostyczna, która obrazuje stan anatomiczny naczyń wieńcowych - mówi prof. Andrzej Cwetsch z Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie. - Inne sposoby pośrednio wskazują na stan naczyń, mogą określić prawdopodobieństwo występowania zwężeń, koronarografia pokazuje z kolei precyzyjnie miejsce i stopień niedrożności, równocześnie wskazując na sposób przeprowadzenia późniejszego zabiegu. Do wykonania koronarografii konieczne są określone wskazania medyczne.
sposób bazuje na nakłuciu tętnicy i udowej albo promieniowej (nakłucie tej ostatniej minimalizuje ryzyko ewentualnych późniejszych powikłań) i wprowadzeniu poprzez nią cewnika. Cewnik po dotarciu do ujścia tętnicy wieńcowej umożliwia rozprowadzenie kontrastu, który wpływa na jakość obrazu naczynia uzyskiwanego na monitorze komputera. Do uzyskania obrazu konieczne jest skierowanie na badany region promieniowania jonizującego. Dlatego każdy angiograf jest zaopatrzony w odpowiednią lampę. Bez promieniowania obraz naczyń wieńcowych nie jest możliwy do uzyskania. doktor przeprowadzając badanie angiografem prócz informacji o stanie samych naczyń uzyskuje wiedzę na temat ich przestrzennego ułożenia.
Urządzenia
Producentami angiografów są największe
spółki opracowujące technologie medyczne. Urządzenie wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie do uwidocznienia obrazu wewnątrz ciała. Wg opracowania dr Ryszarda Hermana i lek med. Macieja Hermana w trakcie badania, które trwa nawet do 2 godz., wykonuje się zazwyczaj 20 naświetleń albo zdjęć rentgenowskich, w zależności od tego, czy uzyskiwany obraz jest cyfrowy, czy także analogowy. Każdorazowe włączenie lampy wiążę się z podaniem dawki promieniowania. Dlatego istotna przy ocenie urządzenia jest wysokość dawki promieniowania, która powinna być możliwie najniższa, lecz równocześnie umożliwiająca poprawne przeprowadzenie badania. istotna jest również sama mobilność lampy, ( a więc sposobność ustawienia jej w taki sposób, by dawka promieniowania nakierowna była na wybrany poprzez lekarza region. O jakości sprzętu może także świadczyć czułość detektora, który wpływa na wyrazistość uzyskiwanego na monitorze obrazu. Nie bez znaczenia są również wydatki użytkowania aparatury, np. liczba prądu elektrycznego konieczna do prawidłowej pracy, czy także czas reakcji na wychwytywane zmiany w obrazie diagnostycznym, jak także oprogramowanie towarzyszące.
Czym jest Ekonomia badania serca znaczenie w Leczenie E .